Dom na wodzie – przepisy prawne, pozwolenia

Domy na wodzie, niezwykle popularne np. w Holandii, w naszym kraju są rozwiązaniem stosunkowo mało znanym, jednak sukcesywnie zdobywającym coraz większe grono zwolenników. Na taki stan rzeczy bez wątpienia wpłynęła pandemia, która pokazała, że praca zdalna jest nie tylko możliwa, ale także z wielu względów o wiele bardziej opłacalna i korzystna zarówno dla pracodawcy, jak i dla pracownika.

Choć więc houseboaty nie są w Polsce bardzo popularne, to jednak śmiało można powiedzieć, że coraz precyzyjniej określane są przepisy prawne i pozwolenia dotyczące domów na wodzie. Od czasu, gdy właściciel pierwszego tego typu obiektu w naszym kraju najdosłowniej przepłynął przez ocean formalności i procedur, minęło 10 lat. Dziś śmiało można powiedzieć, że droga została już w tym zakresie utorowana i kolejni miłośnicy houseboatów mają już o wiele łatwiej

Dom na wodzie – pozwolenia

Domy na wodzie jako łodzie podlegają obowiązkowi rejestracji, czego w wygodny sposób można dokonać za pośrednictwem elektronicznego systemu REJA24. Obejmuje on prowadzony w systemie teleinformatycznym ogólnopolski rejestr jachtów i innych jednostek pływających o długości do 24 metrów. Wnioski przygotowane przy wykorzystaniu e-usług Systemu REJA24 można kierować drogą elektroniczną do dowolnie wybranego organu rejestrującego, wykorzystując do tego elektroniczną skrzynkę podawczą.

Jakie możliwości daje ten system? Można w nim m.in. zarejestrować i wyrejestrować jednostkę, zaktualizować dane rejestrowe (np. wysłać zawiadomienie o zbyciu houseboata), uzyskać odpis lub wyciąg z rejestru, a także – o ile mamy do tego uprawnienia/pozwolenie – przeglądać dane domu na wodzie.

W systemie znajdziemy ponadto przepisy ustawy o rejestracji jachtów, domów na wodzie i innych jednostek pływających o długości do 24 m.

Innym ważnym zagadnieniem jest kwestia uprawnień do samodzielnego sterowania domem na wodzie. Oczywiście w przypadku jednostek stacjonarnych nie trzeba mieć patentu, bo stoją one zacumowane w marinie czy innym miejscu. W przypadku jednostek pływających, zgodnie z Ustawą z 21 grudnia 2000 roku o żegludze śródlądowej oraz Rozporządzeniem Ministra Sportu i Turystyki z 9 kwietnia 2013 roku w sprawie uprawiania turystyki wodnej, również pozwolenie  na sterowanie domem na wodzie nie musi być konieczne.

O jakich sytuacjach mowa? Otóż patenty żeglarskie nie są wymagane w przypadku jachtów żaglowych o maksymalnej długości kadłuba do 7,5 m (wyposażonych w napęd mechaniczny). Można także bez pozwoleń pływać na jachcie motorowym o mocy silnika do 75 kW i maksymalnej długości kadłuba 13 m. W praktyce więc pływanie bez pozwolenia domem na wodzie dozwolone jest w większości houseboatów. Nie zwalnia to oczywiście nikogo z konieczności posiadania podstawowych umiejętności żeglarskich, nawigacji czy manewrowania w porcie – podobnie jak jeżdżąc rowerem bez prawa jazdy po ulicy, warto znać podstawowe przepisy ruchu drogowego.

Dom na wodzie – przepisy prawne

W przypadku domu na wodzie pozwolenie na budowę nie jest konieczne, jednak nie oznacza to, że pewnym formalnościom nie trzeba sprostać.

Jakie więc przepisy prawne dotyczą domów na wodzie? Otóż przede wszystkim należy przedłożyć rozpatrzenie zgody na postój / cumowanie odpowiedniemu organowi (staroście lub dyrektorowi Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej). Warto wcześniej zapoznać się z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego – dowiemy się z niego, gdzie dokładnie zaplanowana jest zabudowa linii brzegowej. Jeśli upatrzone przez nas miejsce objęte jest ochroną konserwatora zabytków, to niezbędne będzie uzyskanie jego zgody na ingerencję w krajobraz.

O wysokości opłat za cumowanie zadecyduje właściwy oddział RZGW.

We wniosku do rozpatrzenia, jaki właściciel domu na wodzie będzie składać, powinny znaleźć się informacje takie jak: wymiary domu na wodzie i kopia jego projektu, aktualny wypis z rejestru gruntów, a także mapa sytuacyjno-wysokościowa, na której zaznaczone zostanie miejsce cumowania. Konieczne będzie także pisemne poinformowanie właściwego organu o sposobie podłączenia mediów oraz odbioru nieczystości.

Warto też pamiętać, że zgodnie z polskimi przepisami prawa dom na wodzie nie spełnia wymogów domów mieszkalnych. Z tego powodu nie można uzyskać dla takiego budynku adresu urzędowego ani się w nim zameldować. Nie ma też możliwości uzyskania dla domu na wodzie kredytu hipotecznego.

 

Rynek domów na wodzie rozwija się  bardzo dynamicznie, co dla osób zainteresowanych zamieszkaniem w takim oryginalnym lokum oznacza, że procedury i przepisy prawne  będą coraz bardziej przyjazne i klarowne. Można więc spodziewać się, że miłośników houseboatów będzie przybywać równie szybko, co wielbicieli caravaningu.